Cây Sâm đất vừa được xem là loại rau vừa được xem là dược liệu quý, bởi chúng không chỉ được sử dụng như nguyên liệu để làm thức ăn mà chúng còn được dùng để làm thuốc chữa bệnh hay hỗ trợ điều trị một số bệnh: mệt mỏi, chóng mặt, tiểu đường, cao huyết áp, …
Trồng cây sâm đất vừa có rau xanh ngon ăn quanh năm vừa làm cây thuốc đa năng cho cả nhà
Lá cây sâm đất được dùng chế biến thành rất nhiều món ăn như: luộc, nấu canh sườn, xào tỏi, … với hương vị lạ mà ngon, kích thích tiêu hóa.
Đặc điểm của cây sâm đất
- Cây sâm đất còn có tên khác là sâm thổ cao ly, loài thân thảo mọc đứng cao tới 0,6m, thân phân thành nhiều nhánh ở dưới. Lá cây mọc so le có hình trái xoan thuôn hoặc hình trứng ngược, thót lại ở gốc thành các cuống rất ngắn, phiến lá dày, hơi mập, bóng cả 02 mặt, mép lá hầu như lượn sóng.
- Hoa nhỏ, màu hồng và xếp thành chùm thưa ở ngọn thân cùng các nhánh, dài khoảng 30cm. Quả nhỏ, khi chín màu đỏ nâu hay xám tro. Hạt rất nhỏ dẹt, màu đen nhánh. Cây sâm đất ra hoa vào tháng 6 – 7, và có quả vào tháng 9 – 10.
Tác dụng của cây sâm đất
Sâm đất là loại cây có rất nhiều bộ phận được dùng để làm thuốc chữa bệnh như: rễ, lá và thân. Cây có vị ngọt, tính bình có thể chữa đau răng, nếu, đau bụng, cảm mạo, bệnh gan, tiểu đường, cao huyết áp, nhiễm trùng đường tiểu, bồi bổ cơ thể khi suy nhược giúp ra nhiều mồ hôi, kinh nguyệt không đều và thiếu sữa.
Dân gian thường lấy củ sâm đất để ngâm rượu uống; còn lá nấu canh ăn giúp thanh giải thử nhiệt cơ thể và làm mát gan.
Lá cây sâm đất được dùng chế biến thành rất nhiều món ăn như: luộc, xào tỏi, nấu canh sườn ,… với hương vị lạ, ngon, kích thích tiêu hóa. Canh rau sâm đất ăn có vị ngọt , hơi chua giống như rau mồng tơi, không có nhớt.
Rau sâm ưa đất ẩm, nhiều ánh nắng, rất dễ trồng, lá có thể thu hoạch quanh năm. Khi thu hoạch thì cắt nhánh để cây đâm chồi và cho ra lứa rau khác. Ngoài ra, sâm đất còn là loại cây cảnh kha khá xinh xắn, được trồng trong những chậu kiểng vì cây cho hoa bé xinh, phớt hồng rất đẹp.
Cách trồng cây sâm đất
Sâm đất có thể trồng từ hạt, thân và rễ.
Trồng từ hạt
- Hạt giống sau khi thu hái sẽ được xử lý bằng nước ấm (2 sôi + 3 lạnh) ngâm từ 6 – 8 giờ, vớt ra để ráo, sau đó dùng que nhọn chọc từng lỗ sâu 1cm trên đất rồi cho hạt vào (2-3 hạt/ lỗ) lấp kín đất và dùng lưới che nắng cho luống gieo.
Trồng từ hom
- Chọn hom: Hom được lấy từ thân hay củ cây mẹ, lấy từ đoạn gốc đến hết phần bánh tẻ của thân, nhớ hạn chế lấy phần ngọn quá non, dễ bị thối gốc khi giâm.
- Dùng dao hay kéo sắc để cắt hom. Hom được cắt từ các phần thân có chiều dài 10 – 20 cm, ít nhất trên mỗi hom có từ 3–4 mắt lá, tỉa bớt lá trên hom chừa khoảng 1/3 lá rồi đem giâm vào luống. Thường xuyên tưới ẩm. Sau khi giâm từ 10 -15 ngày hom giâm bắt đầu có rễ thì đem trồng.
Sâm đất có thể trồng trên những luống đất với kích thước rộng 1,2m x cao 10 – 20 cm; kích thước giữa các cây 15 – 20cm. Bạn cũng có thể trồng trong chậu hoặc các thùng xốp. Đất trồng pha trộn tỉ lệ: 80% đất thịt + 10% tro trấu hay rơm mục + 10% phân chuồng hoai.
Chăm sóc cây sâm đất
Thường xuyên tưới nước giữ ẩm cho đất đặc biệt vào mùa/ ngàynắng hạn. Kết hợp nhổ cỏ dại, phòng trừ sâu xám ăn lá và chồi non.
Thu hoạch
Cây rau khi phát triển có chiều cao từ 20 – 30cm thì có thể cắt lấy rau. Dùng dao sắc cắt phần thân chồi của lá non. Sau thu hoạch, bón thúc bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân trùn quế để cung cấp các chất dinh dưỡng cho đất và kích thích rau sớm ra lá mới. bạn nên thay thế và trồng mới hàng năm.
Nguồn tham khảo: eva.vn