Thuật ngữ “bia chay” là từ được người dân dành cho bia không cồn. Đây là loại bia không chứa cồn hoặc chứa một lượng cồn rất nhỏ không quá 0,5%. Một số báo cáo cho rằng, bia không cồn có thể tạo ra từ một trong các phương pháp: Hạn chế sự tạo thành đường có khả năng lên men trong quá trình đường hóa; Hạn chế sự tạo thành cồn trong quá trình lên men (sử dụng các loại nấm men đặc hiệu, dùng kỹ thuật cố định tế bào nấm men…); Tác động vào sản phẩm sau quá trình lên men (lọc cồn, tách cồn). Nghiên cứu công nghệ bia độ cồn thấp thực ra đã có tại Việt Nam từ khoảng 10 năm trước nhưng đến nay chỉ đừng ở mức “báo cáo khoa học” và chưa có hãng bia Việt Nam nào đưa ra sản phẩm chính thức.
Hiện nay, dọc theo nhiều tuyến quốc lộ, các tuyến phố ở các thành phố lớn, chúng ta có thể thấy biển hiệu: “Đã uống rượu bia thì không lái xe”.
Khẩu hiệu này nhắc nhở những người tham gia giao thông không nên lạm dụng những loại đồ uống có cồn. Bởi thế, đây là một trong những lý do mà bia không cồn đang được nhiều người quan tâm.
Sự ra đời của sản phẩm bia không cồn là một giải pháp tối ưu nhằm giảm thiểu mặt tiêu cực của ethanol cho người sử dụng. Bia không cồn hay có độ cồn thấp là loại bia chỉ chứa hàm lượng cồn rất nhỏ, tùy theo tiêu chuẩn của từng nước mà hàm lượng cồn có trong loại bia này là khác nhau. Ở Anh, Mỹ và các nước thuộc Liên minh châu Âu, nồng độ ethanol trong bia không cồn tối đa là 0,5%V. Trong khi đó, bia thấp cồn cho phép nồng độ này đến 1,2%V. Tại các nước Ảrập, hàm lượng cồn trong bia không cồn không vượt quá 0,05%.
Bia không cồn cũng được sản xuất như bia bình thường, nhưng có thêm giai đoạn loại khử bớt cồn trong bia, bằng cách chưng ở nhiệt độ thấp để cồn bay hơi. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bia không cồn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim, các vấn đề về gan, giảm gia tăng nguy cơ mắc một vài dạng ung thư và dĩ nhiên làm giảm dư vị khó chịu khi uống rượu bia. Nhiều chuyên gia dinh dưỡng cũng công nhận và tuyên bố, bia không cồn là thứ đồ uống tuyệt vời trong chế độ tiếp nước hàng ngày cho cơ thể. Cũng nhờ những tác dụng đó mà bia không cồn khá thích hợp với phụ nữ, những người cần sự tỉnh táo trong giờ làm việc, những người điều khiển các phương tiện tham gia giao thông,…
Trên thế giới, những nước sản xuất và tiêu thụ bia không cồn nổi tiếng là Đức, Mỹ, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc… Tiêu thụ bia không cồn theo đầu người lớn nhất là Tây Ban Nha, đứng thứ hai là Cộng hòa Séc. Theo các chuyên gia, ở Séc đã có sự bùng nổ sản xuất bia không cồn. Tại Nhật Bản, thời gian gần đây, Nhà máy Rượu Bia Kirin đã nhận được yêu cầu từ khách hàng về những loại đồ uống không cồn. Phản ứng của khách hàng trước sản phẩm mới này đã vượt xa sự mong đợi của nhà sản xuất.
Hiện nay, trên thị trường Việt Nam, các sản phẩm bia không cồn đều nhập khẩu và đang được các cơ quan chuyên môn, nhà sản xuất trong nước quan tâm, nghiên cứu. Dạo quanh thị trường, đặc biệt là các nhà hàng, shop đồ uống nhập khẩu, một số siêu thị ở các thành phố lớn, nếu thích uống bia không cồn, chúng ta có thể tìm được cho mình một số loại nhãn hiệu khá phổ biến của Hà Lan, Đức, Nhật Bản,… với giá thành trên thị trường từ 20.000đ – 35.0000đ/lon. Sản phẩm Bavaria 0,0% cồn của Hà Lan đang được phân phối với mức giá bán lẻ 20.000 – 25.000 đồng/lon 330ml, Bia OeTinger Alkoholfrei nhập khẩu từ Đức cũng đang được bán tại các siêu thị tại Hà Nội với giá từ 28.000 – 32.000 đồng/lon 500ml,…
Theo một báo cáo của TS. Hồ Tuấn Anh – Giảng viên khoa Công nghệ thực phẩm – Trường Đại học Kinh tế – Kỹ thuật – Công nghiệp, đề tài “Nghiên cứu sản xuất bia không cồn” hiện vẫn thuộc về “Đề án Phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020”. Tức đến nếu không có gì thúc ép, đến năm 2020, khi TP.HCM có cả 2 tuyến Metro đã hoạt động thì bia nội không cồn mới từ tốn xuất hiện.
